Naukowcy odkryli rzadką, gigantyczną eksplozję gwiezdną, która prawdopodobnie powstała mniej niż miliard lat po Wielkim Wybuchu.
Eksplozja ta znana jako „hipernowa magneto-rotacyjna”, była około 10 razy jaśniejsza i bardziej energetyczna niż typowa supernowa.
Gwiazdy, które wybuchają w ten sposób, muszą być masywne (dziesiątki razy większe od Słońca), szybko się obracać i zawierać silne pole magnetyczne.
Kiedy taka gwiazda umiera, gaśnie z niezwykle potężnym hukiem – zapada się w gęstą, energetyczną łuskę, która łączy proste pierwiastki gwiazdy prekursora w „zupę” coraz cięższego materiału, główny autor badania David Yong, astronom z Australian National University w Canberze, powiedział w oświadczeniu.
Gwiazda o nazwie SMSS J200322.54-114203.3 (ale nazwijmy ją w skrócie J2) i znajdująca się około 7500 lat świetlnych od Słońca w halo Drogi Mlecznej powstała około 13 miliardów lat temu, czyli mniej niż 800 milionów lat po narodzinach wszechświata.
W swoich nowych badaniach naukowcy dokładnie przeanalizowali skład chemiczny gwiazdy na podstawie długości fal emitowanego przez nią światła używając specjalnych instrumentów na Gigantycznym Teleskopie Magellana na pustyni Atakama w Chile. Odkryli, że w przeciwieństwie do większości innych znanych gwiazd datowanych na tę wczesną erę, J2 zawiera niezwykle małe ilości żelaza, a jednocześnie może pochwalić się niezwykle dużą ilością cięższych pierwiastków, takich jak cynk, uran i europ.
Fuzje między gwiazdami neutronowymi mogą wyjaśnić obecność tych ciężkich pierwiastków w podobnych gwiazdach z wczesnego Wszechświata — jednak naukowcy powiedzieli, że J2 zawiera tak wiele „dodatkowych” ciężkich pierwiastków, że nawet teoria łączenia gwiazd neutronowych nie pasuje.
Według autorów jedynym wytłumaczeniem dla wszystkich super ciężkich pierwiastków jest bardzo potężna eksplozja — hipernowa wzmocniona szybkim obrotem i silnym polem magnetycznym.
„Teraz znajdujemy dowody obserwacyjne po raz pierwszy bezpośrednio wskazujące, że istniał inny rodzaj hipernowej wytwarzającej wszystkie stabilne pierwiastki w układzie okresowym jednocześnie” – współautor badania Chiaki Kobayashi powiedział w oświadczeniu.